تعريف مهارت هاي هندبال : نحوه ي اجراي تكنيك هاي بازي (پاس ، شوت و … ) را مهارت مي نامند .مهارت ها در هندبال بايد به طور صحيح فرا گرفته شود تا بتوان بهتر بازي كرد . لذا انجام صحيح هر يك از مهارت ها و تكنيك ها به بهتر انجام دادن مهارت ديگر كمك مي كند ، وقتي بازيكني بتواند تمام حركت هاي تكنيكي هندبال را به نحو احسن انجام دهد ، مي توان او را يك بازيكن فعال در بازي نام نهاد .
هندبال و بدنسازي : چون هندبال يك ورزش قدرتي است و احتياج به قدرت دارد ، لذا مي بايستي در اين ورزش به مساله ي بدن سازي عمومي و بدنسازي در پست هاي مختلف بازي تكيه ي فراوان شود . از اين رو در كشور هاي اروپايي كه هندبال بسيار رايج است ، از اين ورزش به عنوان بدنساز استفاده و مادر ورزش هاي توپي ناميده مي شود .
آشنايي با توپ هندبال: بازيكن هندبال ابتدا مي بايستي با توپ بازي آشنا شده و احساس غريبي نسبت به آن نداشته باشد . براي اين عمل تمريناتي حائز اهميت است كه قدرت لمس و احساس انگشتان دست را با توپ افزايش داده و باعث تسلط كافي بازيكن در كنترل و هدايت توپ گردد.
تمريناتي جهت آشنايي با توپ
چرخاندن توپ توسط دو دست دور محور شكم و كمر ( در حالت ايستاده ) در دو جهت .
گذراندن توپ به شكل هشت لاتين (۸) از ميان پاها توسط دست ها (در حالت خميده ) .
توپ را دو دستي طوري به هوا ( متمايل به عقب) پرتاب مي كنيم كه بتوانيم بدون آن كه حركت اضافه انجام دهيم آن را با دو دست در پشت بدن ( ناحيه كمر ) بگيريم
توپ را روي زمين به سرعت پرتاب مي كنيم و با دويدن سريع به دنبال توپ ، آن را مي گيريم و تا انتهاي زمين بازي دريبل مي كنيم .
توپ را به طرف جلو و هوا پرتاب مي كنيم و با دويدن سريع توپ را قبل از رسيدن به زمين گرفته و تا انتهاي زمين دريبل مي نماييم .
توپ را روي زمين طوري به حركت در مي آوريم كه دست پشت توپ قرار گرفته و آن را هدايت مي كنيم . اين عمل را تا انتهاي زمين بازي به طور رفت و برگشت با تعويض دست ها انجام مي دهيم .
انجام صحيح اين تمرينات باعث ازدياد قدرت عضلات مربوطه شده و در نتيجه راحت تر مي توان توپ را در اختيار گرفت .
تذكر : از اين تمرينات مي توان جهت گرم كردن بدن در ابتداي تمرين استفاده نمود .
دريافت توپ : گرفتن توپ يك مهارت تكنيكي مهم است كه بازيكنان بايد تسلط كامل روي آن داشته باشند . دريافت صحيح توپ موجب مي شود تا بازيكنان بتوانند توپ را بدون اتلاف وقت در حالت تهاجمي به بازي درآورند واصول جريان بازي بستگي بسيار زيادي به اين مهارت دارد . مهم ترين شرط براي دريافت موفقيت آميز توپ از ديد گيرنده اين است كه او بايد براي گرفتن توپ آمادگي داشته باشد و خود را با فرستنده توپ تطابق دهد . دريافت توپ غالبا در دو حالت آموزش داده مي شود :
الف ) آموزش دريافت در قسمت بالاي بدن ( بالا تر از كمر) :
دو دست ، با انگشتان باز به طرف توپ كشيده و در اين حالت انگشتان شصت و نشانه ، مثلثي را تشكيل مي دهند ( شكل ۱ ) .
توپ را پس از تماس با كف دست و انگشتان ، همزمان با آوردن دست ها به طرف سينه ، در اختيار مي گيريم . همچنين به دست ها در قسمت آرنج كمي زاويه بدهيد .( شكل ۲ ) .
در دريافت توپ بهتر است ، پايي را كه جلوتر قرار گرفته همراه بدن به عقب كشيده و در كاستن ضربه ي توپ موفق شويم .
ب) آموزش دريافت توپ در حدود پاها ( پائين تر از كمر ) :
۱- ابتدا دست ها را مي بايستي با انگشتان باز به صورت يك بيل در آوريم كه توپ را جذب كند ( شكل ۳ ) .
۲- جهت انگشتان بايد به طرف زمين باشد و انگشتان كوچك دست ها تقريبا يكديگر را لمس كنند و در حدود پاها توپ را دريافت كرد( شكل۴ )
ارسال توپ ( پاس ) : رد و بدل كردن توپ بين بازيمنان توسط دست ها ، پاس ناميده مي شود. پاس در هندبال به صورت هاي مختلف انجام مي شود و نقــش مهمي در انجام تاكتيك هاي به خصوص دارد . بازيكنان با پـاس هاي صحيح مي توانند بهترين موقعيت ها را جهت ثبت گل بـه وجود آورند و پاس بايد به موقع و با هدف باشد ، يعني درســت يار خودي برسد و هرگز براي رفع مسئوليت پاس داده نشــــود. تمرينات پاس در بهبود شوت و هدف گيري نيز بسيار موثر مي باشد . پاس انواع مختلف دارد كه اساسي ترين و مهم ترين آن ها پاس يك دست از بالا مي باشد .
انواع پاس :پاس يك دست از بالا ( پاس ضربه اي ) ، پاس مــچ دست ، پاس فشاري ( سينه اي ) ،پاس هوك ، پاس پشت سـر ، پاس پرشي ، پاس پشت پاس دادن در هنگام ضــــربــدر زدن .
پاس يك دست از بالا ( پاس ضربه اي ) : پاس ضربه اي ساده ترين نوع پاس است . اين پاس بدون هيـــــچ دور خيزي داده مي شود . اين پاس را مي توان به مسافت هاي دور مثلا ضد حمله مورد استفاده قرار داد. در هنگام پاس دادن به مسافت هاي كوتاه و يا پاس قوسي غير مستقيم مورد استفاده قرار ميگيرد ( شكل ۵ ) .
شکل ۵
نحوه آموزش پاس يك دست از بالا : الف ) بازيكني كه با دست راست پاس مي دهد بايستي :
پاي چپ را به اندازه ي يك گام به جلو گذاشته و سنگيـــني بدن خود را روي اين پا متمركز نمايد .
دست پرتاب كمي از آرنج خم شده و به طرف عقب برده شود .
توپ با نيروي كافي ( متناسب با فاصله هدف ) از كنارسر بــه طرف هدف پرتاب مي شود
ب ) بازيكني كه با دست چپ پاس مي دهد مي بايستي پاي راست را جلو گذاشته و با دست چپ اعمال فوق را انجام دهد .
پاس مچ دست : پاس مچ دست كه اغلب به مسافت هاي كوتاه داده مي شود ، به خصوص در عقب زمين وقتي كه بازيكنان توپ را راحت در بين خود رد و بدل مي كنند ( شكل ۶۶ ) .
شکل ۶
پاس فشاري ( سينه اي ) : به دليل تلاشي كه براي انجام پاس هاي سريع صورت مي گيرد ، از پاس هاي فشاري ( سينه اي ) ، يك دستي و دو دستي استفاده مي گردد. اين نوع پاس بلافاصله بعد از دريافت توپ داده مي شود ( شكل ۷۷ ) .
شکل ۷
پاس هوك : در سيستم هاي دفاعي ، تعداد بسيار زيادي بازيكن در محوطه حمله وجود دارد و به همين دليل پاس دادن به بازيكن خط زن مشكل مي شود . پاس هوك امكان مناسب براي پاس دادن به بازيكن خط زن است ( شكل ۸۸)
شکل ۸
پاس پشت سر : پاس هاي كه به بازيكن خط زن داده مي شوند اغلب پنهاني هستند . پاس پشت سر كه به وسيله ي بازيكنان ماهر داده مي شود ،يك امكان مناسبي است تا به بازيكن خط زن پاس داده شود ( شكل ۹۹ )
شکل ۹
پاس پرشي : در جريان بازي فقط وقتي مي توان به بازيكن خط زن پاس داد كه بازيكنان ديگر به وسيله ي حركات گول زدني مدافعان را سرگرم كنند . يك امكان ، پاس پرشي از حالتي است كه بازيكن پاس دهنده پرتاب به دروازه را نشان مي دهد (شكل ۱۰۰ ) .
شکل ۱۰
پاس پشت : پاس پشت با دست بلند و كشيده در موقعيت هاي مختلف به كار گرفته مي شود تا بازيكنان مدافع را مقلوب كند ( شكل ۱۱) .
شکل ۱۱
پاس دادن در هنگام ضربدر زدن : در بازي هاي تهاجمي تعويض پست هاي ضربدري اهميت زيادي دارد . انداختن توپ به دست يار ، يك فرم مناسب پاس دادن ضربدر زدن است .
تمرينات ، پاس – دريافت
بازيكنان مطابق شكل ۱۳ در زمين مستقر مي شوند و انواع پاس ها را در حالت هاي مختلف ايستاده ، نشسته ، دراز كش و … انجام مي دهند .
دو بازيكن A و B با دو توپ مقابل هم مي ايستند ( مطابق شكل ۱۳ ) ، نفر A پاس مستقيم به طرف سينه نفر B داده و نفر B در همان زمان پاس قوسي به نفر A مي دهد.
بازيكنان در گروه هاي ۳ نفري مطابق شكل (۱۴) قرار مي گيرند ، در اين حالت نفرات كناري A و B به طور يك در ميان به نفر وسط (C) پاس ميدهند و سپس دريافت مي نمايند . در اين تمرين سرعت و عكس العمل نفر وسط قابل توجه است .
بازيكنان در گروه هاي ۴ نفري در مقابل ديوار قرار مي گيرند . توپ در حال راه رفتن به ديوار پرتاب مي شود و بعد از برگشت از ديوار يك بار به زمين مي خورد ، و بازيكن ديگر توپ را گرفته و خود به ديوار پرتاب مي كند ( شكل ۱۵ ) . تمرين را مي توان در حال دويدن به ديوار پرتاب كرد و يا با كوتاه كردن فاصله تا ديوار و دريافت مستقيم توپ ، تمرين را مشكل تر كرد .
بازيكنان در دو گروه مطابق شكل (۱۶ ) مقابل يك ديگر قرار مي گيرند ، در اين حالت بازيكن صاحب توپ آن را به يار مقابل پاس داده ( انواع پاس ها ) ، خود به دنبال توپ رفته و پشت رديف رو به رويي قرار مي گيرد ، توپ در حالت ساكن دريافت مي شود و در حال دو پرتاب مي گردد . بعد از چند بار تمرين كردن در اين حالت توپ را در حال دو مي گيرند .
بازيكنان در گروه هاي ۳ نفري مطابق شكل(۱۷) قرار مي گيرند . در اين حالت بازيكن A و B توپ را بين خود پاسكاري مي كنند . بازيكن A توپ را با پرش به بازيكن C مي دهد و جاي خود را با بازيكن B عوض مي كند .
با اين فرم سازماندهي ( شكل ۱۸ ) مي توان فرم هاي مختلف پاس را تمرين كرد اگرچه در ابتدا مفيد تر است كه بدون بازيكنان مدافع تمرين كنيم ولي پاس دادن را با حركات به جلو ارتباط مي دهيم .
بازيكنان صاحب توپ فرم دلخواه توپ را در حالي كه به جلو قدم بر مي دارند به بازيكنان خط زن پاس داده ، توپ را پس گرفته به يار پشت سري داده و خود به انتهاي رديف مي دوند . كليه ي پاس ها را مي توان با به كار گيري مدافعان در پست هاي به جلو آمده يال در كنار خط دايره ي دروازه تمرين كرد به طوري كه موقعيت هاي نزديك به بازي وجود داشته باشند .
دريبل كردن
دريبل : حمل توپ يا زدن ان به زمين توسط يك دست بوسيله يكي از بازيكنان از نقطه اي به نقطه ديگر را دريپل مي نامند.
براي فرار از يار مقابل يا اجراي يك تاكتيك به خصوص توسط بازيكنان از دريبل استفاده مي شود. زمان دريبل كردن در هندبال حتما بايد از مچ دست استفاده شود و چون مساله سرعت و فرار مطرح است ، بهتر است توپ را در جلو خود به زمين بزنيم تا تسلط بيشتري بر آن داشته باشيم .
آموزش دريبل كردن : براي آموزش دريبل كردن بايد نكات زير در نظر گرفته شود ( شكل ۱۹ ) :
انگشتان دستي كه با آن دريبل مي كنيم كمي باز باشد .
توپ را در جا يا در حال حركت به جلو با يك دست به زمين فشار دهيم .
حركت دست از طرف بالا به پايين باشد .
هدايت توپ از ارتفاع كم انجام مي شود .
در حين انجام دريبل دست عمل كننده بايد روي توپ قرار داشته باشد بدون آنكه آن را نگه داشت .
حركت دست مي بايستي حالت ارتجاعي از آرنج و مچ داشته باشد .
به توپ نبايد ضربه زد يا آن را با نوك انگشتان هدايت كرد .
هدايت توپ بايد با سرعت دويدن هماهنگي داشته باشد .
در حين انجام دريبل ساعد ، مچ دست و انگشتان عمل حركتي را در مسير دلخواه هدايت و نيرويي كه لازم است به كار برده شود .
تمرينات دريبل
دريبل با دست راست از يك طرف به طرف ديگر زمين ، برگشت با دست چپ ( در حالت هاي راه رفتن و دويدن و … )
دريبل به صورت راه رفتن ، ضمن دريبل كردن ، رد كردن توپ از زير پاها و پشت بدن با استفاده از هر دو دست .
اين تمرين با كمك موانع را مي توان در پشت محوطه دروازه به لحاظ نزديك بودن بيشتر به موقعيت بازي انجام داد . بازيكنان اين تمرين را مي توانند با يك يا دو توپ انجام دهند . راه رفتن و دويدن در حالت دريبل كردن مابين موانع از هر دو طرف انجام شود ( شكل ۲۰ )
بازيكنان دو به دو تمرين دويدن سايه اي را انجام مي دهند . اين تمرين براي شخص تعقيب كننده بسيار مفيد است ، زيرا او بايد به توپ و نفر جلويي كاملا توجه كند ( شكل ۲۱ ) .
بازيكنان دو به دو بدون آن كه توپي را دريبل كنند ، نفر جلويي مي تواند بدون مزاحمت به طور سريع ، سرعت و جهت را عوض كنند و نفر پشت سر او را تعقيب كند ( شكل ۲۲) .
بازيكنان در گروه هاي چهار نفري مطابق شكل (۲۳) پشت دايره اي قرار مي گيرند . چهار بازيكن توپ را مارپيچ با به كار گيري دست و انگشتان و تاكيد روي عمل مچ دست و با تعقيب دست به طرف يارانشان دريبل مي كنند وبايد حتما از ميانه ي داره عبور كنند . توپ در حال دريبل تحويل داده مي شود . بازيكنان حق ندارند با يكديگر برخورد كنند.
منابع
نام كتاب : .. آموزش هندبال براي دانش آموزان و نوجوانان
نويسنده : …………………………………………………… هورست كسلر
ترجمه : ………………………………………….. مجيد جلالي فراهاني
ناشر : ……………………… انتشارات اداره كل آموزش و پرورش
ماخذ : …………………………………………… از صفحه ۲۶ الي ۱۳۵
تهيه و تنظيم : ………………………………………. عباس حسينيان
باز نشر از وب سایت sportfor all