فروشگاه گلد اسپرت

سه قدم

انجام تكنيك سه قدم يكي از مهارت هاي مهم در هندبال است و به بازيكن كمك مي كند كه بهتر به چپ و راست منحرف شود و فرار خود را بهتر انجام دهد .ادامه مطلب ...

سه قدم

انجام تكنيك سه قدم يكي از مهارت هاي مهم در هندبال است و به بازيكن كمك مي كند كه بهتر به چپ و راست منحرف شود و فرار خود را بهتر انجام دهد . در هندبال مي توان دو بار از سه قدم در يك حركت استفاده كرد ، بدين صورت كه يك سهقدم قبل از دريبل و يك سه قدم بعد از دريبل انجام مي گيرد . بازيكني كه با دست راست شوت مي كند ، در مرحله پاياني مي بايستي با پاي چپ پرش نمايد و بازيكن چپ دست بالعكس است . داشتن عضلات قوي و قدرت پرش خوب در هندبال در انجام پرش و مكث كردن در فضا براي گول زدن دروازه بان بسيار موثر است .

تمرينات سه قدم

انجام عمل سه قدم بدون توپ ( چپ – راست – چپ يا راست – چپ – راست ) .

بازيكنان در دو گروه مطابق ( شكل ۶۶) پشت مانعي قرار مي گيرند .  نفر اول گروه A پس از انجام سه قدم و جهت از روي مانع بــه نفـر اول گروه B پاس داده و در انتهاي گروه B قرار مي گيرد . ســپــس  نفر اول گروه B پس از انجام سه قدم و جهش از روي مانع به نفــر دوم گروه A پاس داده و در انتهاي گــروه A قـــرار مــي گـيــرد .

حيله زدن يا گول زدن

حيله زدن يا گول زدن حريف ، يكي از كار هاي تكنيكي به شمار مي آيد كه جهت كسب امتياز انجام مي گيرد. يكي از اصول اساسي براي موفق شدن به نفوذ در خط دفاعي حريف ، حركات گول زدني هستند كه يك عنصر مهم در بازي به شمار مي روند . حركات گول زدني نقش مهمي را بازي مي كنند و به وسيله ي آن ها مي توان مدافع را مشغول كرده او را از حركات اصلي و مسير نفوذ منحرف ساخت .

طريقه انجام حيله زدن : ۱- انجام حركات ناگهاني بدن به طرف چپ و يا راست . ۲- حركت سريع بدن در جهت عكس حركت قبل . ۳- انجام حركتي با نيروي كافي در مسير كوتاه به طرف دروازه ي تيم مقابل .

تمرينات حركات گول زدني

بازيكن مهاجم بعد از گول زدن بدني بازيكن مدافع را جا گذاشته پس از دريافت توپ كه به طرف او فرستاده مي شود ، به دروازه پرتاب مي كند . بازيكن مدافع غيرفعال عمل مي كند و اين امكان وجود دارد كه به جاي بازيكن مدافع غير فعال از يك مانع نيز استفاده شود ( شكل ۶۸ ) .

بازيكن صاحب توپ آن را به يك يار پاس مي دهد آنگاه يك مدافع را بعد از حركت گول زدني جا گذاشته توپ را پس گرفته و به دروازه پرتاب مي كند ( شكل ۶۹) .

بازيكن دايره يا خط زن ، توپ را در پشت محوطه دايره دروازه بان دريافت كرده يك قدم به پهلو با آوردن بدن به سمت راست برداشته و نفوذ به طرف راست را نشان مي دهد اما با يك چرخش به سمت چپ به آن طرف رفته توپ را به دروازه پرتاب مي كند ( شكل ۷۰ ) .

يك بازيكن به فاصله ي ۳ متري از مدافع ايستاده ، صاحب توپ مي شود . او يك قدم به پهلو با آوردن بدن به روي پاي چپ انجام مي دهد. بدين ترتيب حركتي گول زدني به طرف چپ انجام مي دهد ولي به طرف راست ( سمت دست پرتاب كننده ) رفته و توپ را به دروازه پرتاب مي كند ( شكل ۷۱ ) .

حركات گول زدني پرتاب : هرگاه يك بازيكن قصد پرتاب كردن توپ را به دروازه داشته باشد كليه بازيكنان مدافع مستقيم تمركز فكر خود را روي دست پرتاب كننده او مي گذارند . بازيكن صاحب توپ قبل از پرتاب به دروازه يك حركت پرتابي گول زدني را نشان مي دهد . مثلا : يك پرتاب نزديك به سطح زمين را نشان داده وليي يك پرتاب پرشي انجام مي دهد يا اينكه يك پرتاب در سمت دست پرتاب كننده را نشان داده ولي در سمت عكس پرتاب را انجام مي دهد ( شكل ۷۲ ) .

بازيكن محوطه عقب در پشت دايره پرتاب آزاد ايستاده است يك پرتاب به دروازه را نشان مي دهد ولي توپ را از حالت پرتابي به بازيكن دايره ( خط زن) پاس مي دهد ( شكل ۷۳ ) .

دروازه بان

دروازه بان مي تواند با تمامي اعضاي بدن خود توپ را دفع كند اما او سعي مي كند بيشتر با دست ها و پاهاي خود دفاع كند دروازه بان كليه اعمال خود را از حالت به اصطلاح جاگيري اصلي شروع مي كند . ( به شكل هاي : جاگيري اصلي ، دفاع توپ هاي بلند ، دفاع توپ هاي نيمه بلند ، دفاع توپ هاي كوتاه ، دفاع پرتاب هاي از زاويه تنگ ، دفاع پرتاب هاي رو به رو توجه كنيد ) .

اساس ايستادن دروازه بان
الف ) وقتي كه توپ در قسمت وسط زمين ( نسبت به دروازه ) قرار مي گيرد :
۱- محل ايستادن دروازه بان ۱۰-۵ سانتي متر در  جلو و در وسط خط دروازه مي باشد .
۲- پاها به اندازه عرض شانه بازو كمي از ناحيه زانو  خميده مي شوند .
۳- دست ها از ناحيه آرنج به طرف بالا خم مي شوند .
۴- كف دست ها براي كنترل و دفع توپ با پنجه هاي  باز به طرف جلو نگه داشته مي شوند .
۵- فاصله دست ها از يكديگر كمب بيشتر از عرض شانه  مي باشد.

 وقتي كه توپ در گوشه هاي زمين قرار مي گيرد :

۱-  محل ايستادن دروازه بان در مجاورت تير عمودي دروازه مي باشد .

۲- پاها تقريبا به هم چسبيده و دست مجاور تير عمودي دروازه براي پوشاندن فضاي خالي بالايي دروازه مورد استفاده قرار مي گيرد .

۳- دست ديگر در اين حالت در قسمت پائين بدن ( ناحيه كمر) جهت جلوگيري از نفوذ توپ نگه داشته مي شود

طريقه مهار توپ به وسيله دست ها : توپ هايي كه به زواياي بالايي دروازه پرتاب مي شود ، حتما بايد با حركات سريع دست ها مهار كرد . براي نزديك شدن و دفع توپ بهتر است كه همواره حركت دست يك گام نيز در حالت معمولي يا جهش به طرف زاويه شوت شده ، برداشته شود .

طريقه مهار توپ به وسيله پاها : در اين حالت دروازه بان مي بايستي پاي نزديك تر را جهت سد كردن حركت توپ به طرف زاويه ي شوت شده پرتاب نمايد . براي اين كه فضاي بيشتري از زاويه ي پائين دروازه پوشانده شود بهتر است ، دست موافق پا را نيز در امتداد آن قرار داد

تمرينات دروازه بان

در تمرينات و هنگام آموزش مفيد است كه محوطه حركتي دروازه بان در جلوي خط دروازه را محدود كرد . اين كار را مي توان به وسيله ي علامت گذاري خطوط حركتي به انجام رساند . ( شكل ۷۴ ) .

ده توپ را با سرعت هرچه بيشتر از پشت خط پرتاب ۷ متر ، پشت سر هم به قسمت هاي مختلف دروازه پرتاب مي شود دروازه بان بايد سريعا به پشت توپ ها رفته و آن ها را به داخل زمين برگرداند ( شكل ۷۵ ) .

توپ ها را به طور متناوب محكم به دروازه پرتاب يا به پشت دروازه مي فرستيم .

دروازه بان وظيفه دارد توپ ها را تحت كنترل خود درآورده و آن ها را سريعا به داخل زمين پس فرستد به طوري كه با آن توپ بتوان يك حمله را سازماندهي كرد (شكل ۷۶ ) .

دروازه بان از حالت جاگيري روي خط دروازه به جلو و به طرف خط ۴ متر مي دود توپ از روي سر او پرتاب مي شود و او بايد سعي كند به عقب دويده و به توپ رسيده و آن را دفع كند به طوري كه توپ دوباره به زمين برگردد( شكل ۷۷ ) .

سيستم هاي مختلف دفاعي

هدف گروهي ، جلوگيري از گل خوردن است ، و اين امر احتياج به يك سيستم مناسب دارد كه بازيكنان به وسيله آن در محوطه دفاعي كه تقريبا ۱۸ متر عرض و ۶ متر طول عمقدارد. با هدف و به صورت هماهنگ عمل كنند . سيستم دفاعي بايد تضمين كند كه بازيكنان مدافع به صورت بهم پيوسته عمل كرده و هماهنگي لازم را در مقابل مهاجمان داشته باشند و در شرايط مخصوصي به كمك يار خود بروند . به طور مثال اگر بازيكني به صاحب توپ حمله كند ، يارش به جاي او آمده محوطه آزاد شده را پر مي سازد .

اساس ايستادن بازيكن دفاعي : براي اينكه بازيكن دفاعي نسبت به حمله كننده و توپ در منطقه دفاع ، عكس العمل سريع و صحيح نشان دهد ، مي بايستي حالت گارد هندبال به خود بگيرد . كه اين حالت به شرح زير است :

پاها را به اندازه عرض شانه باز و از ناحيه زانو كمي خم باشند .

وزن بدن را به طور مساوي روي دو پا متمركز نمايند .

دست ها از ناحيه آرنج به طرف بالا خم نموده و در جلوي سينه يا در طرفين بدن نگه دارند .

طريقه برداشتم گام به طرفين و جلو : از آن جا كه در سيستم هاي دفاعي ، حركت صحيح بازيكن به طرفين و جلو براي پوشش و دفاع از حمله كننده اساس و پايه عملي دفاع را تشكيل مي دهد :

الف – در حركت به طرفين بازيكن دفاعي با حركت سريع و خيلي كوتاه در حالت پاي گارد بدون به هم خوردن فاصله پا ها در وضعيت جديد قرار مي گيرد .

ب – براي حركت به طرف جلو ، بازيكن دفاعي دو پائي سه گام به طرف جلو برداشته و با همان حالت به طرف عقب حركت مي نمايد .

طريقه مواظبت از حريف : بازيكن دفاع مي بايستي دائما يك دست را نزديك باسن و دست ديگر را روبروي دست پرتاب حريف و توپ قرار دهد .

اساسي ترين سيستم هاي دفاعي در هندبال

سيستم دفاعي ۱ : ۲ : ۳ : به بازيكنان امكانات حركتي زيادي را در عرض و عمق مي دهد و در آن مي توان هم يادگيري كرد و هم متمركز فكر را روي توپ گذاشته ، روي آن عمل كرد . در اين نوع سيستم چون بازيكنان در عمق هاي مختلف عمل مي كنند ، نياز زيادي به هماهنگي بين آن هاست ( شكل ۹۹) .

سيستم ۱ : ۵ : اين سيستم به عنوان يك تدبير در مقابل تيم هايي كه داراي بازيكنان محوطه عقب قوي بوده ، در ضمن از قابليت هاي خوبي برخوردار هستند و بازي تيم را سازمان دهي مي كنند ، تكامل يافته است .

پنج بازيكني كه در پشت خط دايره دروازه بان قرار دارند ، اغلب با تمركز روي توپ دفاع مي كنند ، در حالي كه بازيكن به جلو رفته يارگيري كرده و وظايف دفاعي مخصوص را به عهده دارد ( شكل ۱۰۰) .

سيستم دفاعي ۲ : ۴ : در اين سيستم چهار بازيكن در روي خط دايره دروازه بان و دو بازيكن در جلو عمل مي كنند . اما آن ها با داشتن تماس با يكديگر به عنوان يك ديوار متشكل عمل مي كنند( شكل ۱۰۱۱) .

 سيستم دفاعي ۰ : ۶ : اين سيستم از طرف بازيكنان بلند قد بيشتر مورد استفاده قرار مي گيرد : زيرا به وسيله اين سيستم كه ديوار دفاعي متشكل نام دارد مي توان پرتاب هاي دور را بلوكه كرده و از پرتاب هاي نزديك بهتر جلوگيري كرد . بسياري از تيم هاي خوب و صاحب نام در هندبال با اين سيستم دفاعي بازي مي كنند ( شكل ۱۰۲ ) .

وظايف بازيكنان در دفاع (۰ : ۶ ) : ۱- خارج شدن از منطقه دفاعي و محافظت و جلوگيري از نفوذ بازيكن حمله مقابل خود ، وقتي كه توپ دريافت كرده باشد . دو مدافع گوش از منطقه دفاعي خارج نميشوند . ۲- برگشت به وضعيت اوليه پس از خارج شدن توپ از دست نفرات حمله مقابل . ۳- همكاري كردن و هماهنگي با نفرات ديگر در خط دفاعي .

محاسن : ۱- به علت فشردگي سد دفاعي ، نفوذ براي نفرات تيم مقابل مشكل است . ۲- حركات و فعاليت هاي تبم حمله قابل تعقيب و كنترل مي باشد . ۳- تغيير سيستم دفاعي به سيستم ديگر به سادگي قابل اجراست .

توجه : سيستم هاي دفاعي (( ۲ : ۴ )) و (( ۱ : ۲ : ۳ )) به علت ضعف ها و معايب زياد كمتر مورد استفاده قرار مي گيرد .

سيستم هاي گروهي حمله

با توجه به هدفي كه يك تيم دنبال مي كند ، يعني به وسيله اعمال جمعي تا آن جا كه ممكن است گل هاي بيشتري به ثمر برساند ، وطيفه بازيكنان است كه با در نطر گرفتن نقاط ضعف و قوت بازيكنان حريف ، تاكتيك هاي گروهي را پيدا كنند كه به وسيله آن ها تيم بازي را به نفع خود در دست بگيرد . به طور مثال آن ها بايد راهي پيدا كنند كه در هنگام حمله تعداد بيشتري از مدافعان را از كار بيندازد .

مراحل منظم يك حمله : هر حمله يعني از زماني كه توپ را به دست مي آوريم تا وقتي كه به دروازه پرتاب مي كنيم ، داراي مراحلي است كه به وسيله زمين بازي ، به وسيله رفتار بازيكنان حريف ، به وسيله دارا بودن توپ و نيز به وسيله سيستمي كه با آن حمله مي شود مشخص مي شوند .

مرحله اول‌: اين مرحله در هنگام ضد حمله مورد استفاده قرار مي گيرد و آن زماني است كه بازيكنان مدافع حريف هنوز كاملا جاگيري نكرده اند . هرگاه بازيكنان مهاجمي كه ضد حمله را انجام مي دهند با يك ديوار دفاعي جاگيري كرده روبرو شدند ، توپ را به عقب پاس مي دهند تا بازيكنان عقب حمله به اصطلاح « موج دوم » را به وجود آورند اين نوع حمله كردن را ادامه ضد حمله يا ضد حمله توسعه دار نيز مي گويند .

مرحله دوم : هنگامي است كه ضد حمله را نتوان موفقيت آميز به پايان رساند و بايد حمله جديد را سامان دهي كرد و يا به علت جاگيري مدافعان مجبور به تغيير سيستم حمله اي مي شويم .

مرحله سوم : كه منتهي به پرتاب موفقيت آميز به دروازه مي شود . اگر موفق نشويم به گل دست يابيم يا توپ بعد از پرتاب به تير دروازه برخورد كرد و يا بعد از برخورد به بلوك دفاعي دوباره به دست مهاجمان بيفتد بايد دوباره سازمان دهي و حمله را به نوعي ديگر انجام داد .

تاكتيك هاي گروهي حمله : تاكتيك هاي گروهي حمــــله بايد اولا
امكانات پرتابي مناسبي را براي بازيكنان محوطه عقب به جـــلو آورند
و ثانيا بايد آن ها را قادر سازند كه به ديوار دفاعي حريف با تــــوپ يا
بدون توپ نفوذ كنند . يك اصل اساسي در بازي هندبال ايــــن اسـت
كه بازيكن مدافع همواره سعي در تماس با بازيكن مهاجـــم را دارد در
حالي كه بازيكن مهاجم كوشش مي كند با مهارت ، خود را آزاد نـــگه
دارد . در شكل (۱۰۳ ) نشان داده مي شود كه اگر سيستم دفاعي ۰ : ۶
باشد بازيكنان مهاجم چگونه بايد بين دو مدافع نفوذ كند .
تقسيم بندي زمين بازي : زمين بازي به محوطه هاي حـــركتــــي  مجزايي تقسيم شده است كه در آن ها يكايك بازيكنان ، گــــروه هـــا و يا كليه بازيكنان يك تيم امكانات عملي دارند . محوطه هاي حـــركتي عبارتند از محوطه هاي دور ، خط دوم حمله ، محوطه پرتاب هاي نزديك و …         ( شكل ۱۰۴ ) .

موقعيت تاكتيكي بازيكنان

الف – بازيكنان عقب ( گردانندگان ) : نفرات عقب ، ناحيه پشت ساختمان كليه ي تيم را تشكيل مي دهند براي انجام وظايف مختلف در اين پست ، احتياج به نفرات قد بلند و با قدرت مي باشد كه بتوانند ، با پرتاب هاي دور در حمله موثر بوده و باعث از هم پاشيدگي دفاع مقابل شوند .

ب – بازيكنان خط : اين بازيكنان به لحاظ مسئوليتي كه در ناحيه ي خط به عهده دارند مي بايستي در انجام مهارت هاي فردي و تاكتيك هاي بازي آمادگي كامل داشته باشند . از مهم ترين وظايف آنان ايجاد فضاي خالي در سد دفاعي تيم مقابل براي نفوذ نفرات عقب خودي مي باشد .

ج – بازيكنان گوش : اين بازيكنان مي بايستي در نگه داري توپ تسلط كافي را داشته و داراي سرعت و مهارت قابل ملاحظه اي باشند . آمادگي جسماني در نفرات گوش براي ثبت گل از زواياي بسته بسيار مهم و ضروري است .

تغيير پست : تك تك بازيكنان با توجه به سيستم مورد نظر در پست هاي خود قرار مي گيرند . در يك لحظه بازيكنان گوش با سرعت هرچه تمام تر به پست هاي گوش ديگر مي دوند و به كمك يك بازيكن دايره يا خط زن باعث به وجود آمدن نا آرامي در خط دفاعي مي شوند . سه بازيكن ديگر كه در قسمت عقب هستند و به بازيكنان محوطه عقب معروفند با توپ كاملا سريع بازي مي كنند به طوري كه مدافعان نتوانند به خوبي خود را جمع آوري كنند. دويدن هاي بين يكديگر بازيكنان كه به ضربدر زدن هم معروف است باعث از هم پاشيدگي خط دفاعي حريف مي شود و پايه و اساس اعمال تهاجمي بعدي است كه با توجه به سيستم موردنظر انجام مي شوند .

سيستم هاي تهاجمي مفيدتر

براي آنكه به هدف اصلي تهاجم يعني موفقيت در پرتاب كردن به دروازه برسيم ، بايد سيستم يا چاچوب هاي منظمي را به كار گيريم . اين چارچوب ها باعث مي شوند كه بازيكنان قادر شوند ، يكديگر را بهتر درك كرده و وظايف مخصوص به هر پست را به خوبي انجام داده تا با يكديگر هماهنگ شوند و در مقابل بازيكن مخالف عكس العمل مناسب نشان داده و به گونه اي صحيح عمل كنند . با جاگيري هاي مختلف در پست هاي گوناگون براي حمله برنامه ي منظمي به وجود مي آيد . بازيكنان در زمين طوري تقسيم مي شوند كه يك نوع جاگيري در عمق زمين به وجود آيد و در آن يك خط حمله به نام خط اول ( بازيكنان دايره يا خط زن ) و خط دوم حمله ( بازيكنان عقب ) تشكيل شود . هرگاه يك خط حمله در چارچوبي منظم بازي كرد ، از يك سيستم تهاجمي صحبت مي شود .

(سيستم ۳ : ۳ ) : در اين سيستم كليه ي بازيكنان تيم فضاي حركتي زيادي دارند . اين سيستم امكان بازي گروهي بين بازيكنان عقب و دايره ، يك انتقال بازي به گوش و يك جاي گيري نامنظم را به بازيكنان داده ، موقعيت هاي مناسبي براي پرتاب به بازيكنان گوش را مي دهد . از اين نوع سيستم به راحتي مي توان به سيستم ۱ : ۵ تغيير فرم داد ( شكل ۱۰۵ ) .

( سيستم ۴ : ۲‌) : اين سيستم شرايط خوبي براي يك بازي گروهي پرتحرك را به وجود نمي آورد . بازيكنان عقب در اين سيستم بيشتر نقش بازيكنان سازنده را به عهده دارند ، كه بازيكنان دايره ( خط زن ) را صاحب توپ مي كند . از اين سيستم مي توان به راحتي به سيستم ۳ : ۳ يا ۲ : ۴ روي آورد . سيستم تهاجمي ۴ : ۲ به خصوص براي بازيكنان در مقابل سيستم دفاعي ۰ : ۶ يا ۱ : ۲ : ۳ مناسب است ( شكل ۱۰۶ ) .

( سيستم ۲ : ۴ ) : خصوصيت اصلي اين سيستم وجود ۴ بازيكن پرتاب كننده قوي است كه در محوطه عقب بازي مي كند . اين بازيكنان قادرند به وسيله ي حركات سريع و زياد و نيز تعويض بازي از قسمت عقب ، توپ را به طور موفقيت آميز به دروازه پرتاب كنند يا اين كه دو بازيكن گوش را كه در اين سيستم ، فضاي حركتي زيادي در اختيار دارند در موقعيت پرتابي مناسب قرار دهند . از اين سيستم مي توان به آساني به سيستم هاي ۳ : ۳ يا ۴ : ۲ و يا ۱: ۵ تغيير سيستم داد . سيستم ۲ : ۴ به خصوص براي بازي در مقابل خط دفاعي كه ۰ : ۶ يا ۱ : ۲ : ۳ عمل مي كند و نيز هنگامي كه تيم خودي با بازيكنان بيشتري نسبت به بازيكنان مدافع بازي مي كند ، مناسب است ( شكل ۱۰۷ ) .

( سيتم ۱ :۵ ): اين سيستم به وسيله تيم هايي مورد استفاده قرار مي گيرد كه بازيكنان آن از قدرت پرتاب كنندگي خوبي از راه دور برخوردار هستند . آن ها مي توانند با انواع پرتاب هاي از راه دور به موفقيت دست يابند . اگر بخواهيم كليه ي امكانات بازي اين سيستم را مورد استفاده قرار دهيم بايد بازيكنان بلند قدي را در اختيار داشته باشيم كه قادر باشند در صورت لزوم به عنوان بازيكن خط زن ( دايره ) نيز عمل كنند يا از گوش ها نيز مانند بازيكنان دايره يا خط زن به دروازه پرتاب كنند . به اين ترتيب سيستم ۱ :۵ در طول بازي مرتبا به سيستم ۳ : ۳ تبديل مي شود . سيستم ۱ : ۵ در مقابل سيستم هاي دفاعي ۲ : ۴ و ۱ : ۲ : ۳ و نيز ۶ : ۰ بسيار مناسب است ( شكل ۱۰۸ ) .

سيستم حمله اي مناسب : اولين فاكتور مهم در انتخاب نوع يك سيستم حمله اي ، تركيب بازيكنان يك تيم است . به اين معني كه تصميم در مورد انتخاب يك سيستم حمله اي مخصوص بستگي به شرايط بدني و بازي تك تك بازيكنان يك تيم دارد . هرگاه تيمي داراي دو بازيكن پرتاب كننده قوي كه داراي قدي بزرگتر از حد معمول باشند ، آن ها تعيين كننده سيستم حمله اي آن تيم در عقب هستند . تيم در اين موقعيت سعي مي كند با پرتاب هايي از راه دور به موفقيت دست يابد . بر خلاف آن وقتي است كه بازيكنان دايره ( خط زن ) قوي داشته باشيم . به غير از آن ، تصميم درباره انتخاب نوع سيستم حمله اي به سيستم دفاعي حريف بستگي دارد . به طور مثال براي سيستم دفاعي ۲ : ۴ سيستم حمله اي ۳ :۳ يا ۲ : ۴ مناسب است .

ضد حمله

ضد حمله به معناي اولين عمل يك تيم پس از تصاحب توپ است و با اين هدف انجام مي شود كه هرچه سريع تر به دروازه حريف پرتاب موفقيت آميز انجام داد قبل از آن كه مدافعان حريف توانسته باشند جاگيري كنند . در انجام ضد حمله ، اگر تعداد بيشتري بازيكن شركت داشته باشند بهتر است زيرا در اين صورت آن ها با پاس دادن هاي سريع بين خود مي توانند سريع تر محوطه هاي زمين را پشت سر گذاشته و به مدافعان حريف فرصت كمتري براي سازمان دهي خط دفاعي را بدهند . از هنگام آغازضد حمله تا پرتاب به دروازه اغلب كمتر از ۱۰ ثانيه طول مي كشد . ضد حمله به طور كلي در دو حالت انجام مي گيرد :

ضد حمله ساده : ضد حمله ي ساده توسط يكي از بازيكنان با سرعت عمل و زيركي ، پس از ربودن توپ از نفرات تيم مقابل يا دريافت سريع پاس از دروازه بان و يا ديگر بازيكنان خودي انجام مي گيرد . بازيكن مي بايستي براي اجراي ضد حمله انفرادي از خط كناري به طرف وسط زمين آمده و پس از دريافت پاس به طرف دروازه حركت نموده و شوت نمايد .

ضد حمله ي مركب : در صورتي كه ضد حمله ي ساده به دليل جاگيري تعدادي از نفرات تيم مقابل در خط دفاعي قابل اجرا نباشد . مي بايستي ضد حمله مركب با افزايش نفرات انجام شود ( از ۲ الي ۶۶ نفر )

تمرينات ضد حمله

گروه هاي مختلف بازيكن در چهار گوشه زمين تقسيم  مي شوند . دو بازيكن در عرض زمين با سـرعت زيــاد توپ را بين خود پاس كاري مي كنند و توپ را بــه دو بازيكن روبرويي خود داده آنها را روانه انجام ضد حـمله مي كنند ( شكل ۹۲ ) .

ضد حمله از يك دروازه بان شــروع مي شـــود . يــــار خودي وقتي مي دود كه دروازه بان تـمــاس ديـــدي با او برقرار كرده باشد . در صورتي كـــه يــك دروازه بــان براي گرفتن توپ درون دروازه قرار داده شــده ، بازيــكن وقتي استارت مي زند كه يــار او تــوپ را از دروازه بــان گرفته باشد ( شكل ۹۳ ) .

بازيكنان محوطه عقب توپ را محــكم بــه دروازه بــان

پرتاب مي كنند . دروازه بان توپ را گرفــته و ســريــعا   تحت كنترل خود در مي آورد . در هـــمــان لـــحظـه بازيكن گوش ، استارت زده و از دروازه بــان تــوپ را به طور مستقيم دريافت و ضد حمله انجام مي دهد ( شكل ۹۴ ) .

دروازه بان توپ را به يك بازيكن گوش پاس مي دهد و اين نشانه آنست كه بازيكن گوش طرف ديـــگر بــراي انجام ضد حمله استارت بزند. او توپ را از بازيكن گوش اول دريافت كرده . به دروازه پرتاب مي كند ( شكل ۹۵ ) .

بلاك يا سد كردن سد كردن يك عمل تهاجمي در داخل خط دفــاعي اســـت . بنابراين از سد كردن وقتي صحبت مي كنيم كه بازيكن مهاجم خيلي نزديك و يا حتي با تماس بدني با بازيكن مدافع در جلوي او قرار بگيرد كه مسير دويدن بازيكن خودي و بازيكن مخالف و مستقيم بازيكن سد شده را آزاد مي سازد . به طور كلي بلاك يا سد كردن عبارتست از انجام عملي صحيح طبق قوانين بازي كه جهت جلوگيري از حركت آزادانه ي مدافع و عبور يار خودي به طرف دروازه تيم حريف انجام مي گيرد . سد كردن به وسيــله سينه و پشت انجام مي گيرد.                  ( شكل ۹۶ )

تمرينات بلاك

بازيكنان به گروه هاي سه نفر تقسيم مي شوند ( بدون توپ ) بازيكن شماره يك بازيكن دفاع را بلاك مي نمايد ، در عين حالت بازيكن شماره سه از انجام حركت گول زدن از منطقه بلاك شده به طرف دروازه حركت مي نمايد ( شكل ۹۷ ) .

در تمرينات بلاك ، نفر بلاك كننده چرخش نموده ، پس از دريافت پاس به طرف دروازه شوت مي نمايد ( شكل ۹۸ ) .

ضربدر زدن

ضربدر زدن سيستمي است كه بازيكنان مهاجم در مقابل يك سيستم دفاعي كاملا به عقب كشيده شده به كار گرفته مي شود . در اين روش بازيكنان مهاجم فضاهاي حركتي خود را تعويض مي كنند تا بدين وسيله بازيكنان مدافع را با حركات سريع خود مشغول ساخته و همه ي آن ها را در ميانه خط دفاعي متمركز سازند .

بازكردن فضا هاي حركتي : به وسيله دويدن هاي ممتد فضاهاي حركتي بزرگتر مي شوند . در مقابل سيستم دفاعي به عقب كشيده ، بازيكن صاحب توپ بايد با قدرت ، عمل دورخيز دادن دست را انجام داده ( مي خواهد توپ را به دروازه پرتاب كند ) ، تا بدين ترتيب خود را خطرناك جلوه دهد . اين عمل او باعث مي شود ، بازيكن مدافع به بيرون بيايد و در اين حالت مي توان به خوبي از او عبور كرده و توپ را به دروازه پرتاب كرد ( شكل ۱۰۹ ) .

تنگ كردن فضاهاي حركتي در ميانه خط دفاعي : حمله كامل در اين روش به وسيله سه تا پنج بار ضربدر زدن در جلوي خط پرتاب آزاد سرعت داده مي شود و پرتاب به دروازه را از دور مهبا مي سازد . در اينجا مهم است كه بازيكنان چپ دست از راست و بازيكنان راست دست از چپ شروع به دويدن كنند ( شكل ۱۱۰ ) .

تمرينات ضربدر زدن

دو گروه بازيكن پشت خط پرتاب آزاد مي ايستد و با استفاده از توپ ضربدر مي زنند . وقتي كه بر مسير هاي دو و توپ تسلط پيدا شد يك توپ ديگر نيز به كار گرفته مي شود ( شكل ۱۱۱) .

تيم مهاجم با سيستم تهاجمي ۲ : ۴ عمل مي كند . آن ها در مقابل يك خط دفاعي كه ۰ : ۶ عمل مي كند ضربدر مي زنند در حالي كه بازيكنان گوش در ابتدا جاي بازيكنان دايره ( خط زن ) را مي گيرند ، بازيكنان محوطه عقب شروع به ضربدر زدن مي كنند و بعدا پست هايي را در ميانه دايره دروازه بان اشغال مي كنند . سعي مي شود كه بازيكن سوم ضربدر زننده در موقعيت پرتابي قرار داده شوند ( شكل ۱۱۲ ) .

بلوك كردن

بازيكن مدافع وظيفه دارد كه از گل زدن تيم حريف جلوگيري كند و توپ را تصاحب كند . به اين منظور بازيكنان بايد تك تك توپ ها را بلوك كنند . بدين ترتيب كه دست ها را در مسير توپ قرار دهند و از پرتاب به دروازه جلوگيري كنند ، اگر بازيكن در اين حالت توپ را لمس نكرد ، لااقل به دروازه بان كمك زيادي كرده است تا او مسير پرواز توپ را بهتر تشخيص دهد . يك امكان ديگر اين است كه بازيكنان مدافع توپ را در لحظه ي پرتاب يا در هنگام دريبل كردن به بيرون بزنند .

اگر بازيكن مدافعي حركات يك بازيكن مهاجم را عينا تكرار كند ، باعث مي شود كه بازيكن مهاجم نامطمئن شود و مي تواند حتي قبل از آن كه موفق به پرتاب شود براي او مزاحمت ايجاد كند . مدافع براي اين كار بايد با قسمت داخلي دست عمل كند . براي جاگيري صحيح در مقابل بازيكن مهاجم بايد تسلط كامل به برداشتن قدم هاي به پهلو ، به جلو ، به عقب و به صورت مايل را داشته باشد ( شكل ۱۱۳ ) .

دست ها در بلوك : براي بلوك كردن پرتاب ها ، كار دست ها بسيار مهم است كه با توجه به فاصله اي كه بازيكن مدافع با پرتاب كننده دارد و به حالتي كه مدافع در مقابل پرتاب كننده دارد و نيز به سطح پرتاب انتخاب مي شود :

به عنوان يك فرم اساسي در بلوك كردن پرتاب هاي از راه دور ، استفاده از هر دو دست ضروري است كه در اين صورت نگاه بازيكن مدافع بايد متوجه توپ باشد ( شكل ۱۱۴ ) .

هرگاه فاصله كمي با بازيكن صاحب توپ وجود داشته باشد ، كار دست در مقابل دست پرتاب كننده مناسب است . بدين ترتيب كه يك دست روي سر و دست ديگر از بالا به پائين در مقابل دست پرتاب كننده بازيكن مهاجم قرار مي گيرد ( شكل ۱۱۵ ) .

اگر بازيكن مدافع در روبروي پرتاب كننده قرار داشته باشد ،‌بايد حالت نگه داري دست را تغيير داده و توپ را از پهلو با يك دست دنبال كند ( شكل ۱۱۶ ) .

چتر

به طور اصولي ضربدر زدن ، ساده ترين نوع تعويض بازي است . زيرا ضربدر زدن نياز زيادي به هماهنگي بين بازيكنان ندارد و گذشته از آن سرعت زيادي به وجود مي آورد . بازيكنان بعد از ضربدر زدن خود را به صورت قائم در جلوي بازيكنان مدافع قرار مي دهند و بدين ترتيب از بيرون آمدن آن ها از خط دفاعي جلوگيري مي كنند . اين نوع نگه داشتن بازيكنان مدافع را اصطلاحا چتر زدن مي گويند ، كه در آن بازيكن مهاجم فضاي حركتي بازيكن مدافع را بسته و از حركت جلوي او براي دفاع كردن جلوگيري مي كند . بدين ترتيب بازيكن چتر زننده براي يار خودي كه صاحب توپ است امكان پرتاب از راه دور را به وجود مي آورد . بازيكن صاحب توپ مي تواند با اين روش بدون مزاحمت با يك پرتاب پرشي از روي چتر بازيكن خودي و بازيكن مدافع توپ را به دروازه پرتاب كند .

چتر زدن در حين بازي : توپ نزد بازيكن گوش چپ است ، كه يك پرتاب به دروازه را نشان مي دهد ، بعد از يك علامت ، بازيكن محوطه عقب مياني ، براي چتر زدن به طور مايل مي دود . بازيكن محوطه ي عقب چپ توپ را از بازيكن گوشه چپ گرفته و مي تواند از روي بازيكن مدافع و بازيكن خودي توپ را به دروازه پرتاب كند . نكته مهم اين است كه توپ را وقتي به بازيكن محوطه عقب پپاس مي دهيم كه چتر زده شده باشد تا بتوان از بيرون آمدن مدافع جلوگيري كرد ( شكل ۱۱۶ ) .

چتر زدن در هنگام پرتاب آزاد : بازيكنان مهاجم يك ديوار پرتاب آزاد در پشت بغل چپ به وجود مي آوردند . بعد از دادن توپ به عقب بازيكنان يك چتر در جلوي بلوك دفاعي به وجود مي آورند تا بدين وسيله بازيكن صاحب توپ موفق به پرتاب شود ( شكل ۱۱۷۷ ) .

تمرينات چتر زدن

بازيكن صاحب توپ آن را به سوي بازيكن مدافع دريبل كرده يك پرتاب به دروازه نشان مي دهد ولي توپ را به عقب پاس داده و براي يارش يك چتر به وجد مي آورد ( شكل ۱۱۸ ) .

دو گروه بازيكن عمل ضربدر زدن را انجام مي دهند . در حالي كه اولين بازيكنان چتر به وجود مي آورند . نفر سوم توپ را پرتاب ميكند . بايد توجه داشت كه ضربدر زدن را تا آنجاكه ممكن است سريع به سوي نقطه پرتاب ۷ متر انجام داد تا بتوان يك حركت نفوذي به سوي دروازه را نيز انجام داد ( شكل ۱۱۹ ) .

زدن توپ

هرگاه بازيكني بخواهد توپ را در مسير طولاني هدايت كند ، آن گونه كه در هنگام انجام دادن يك حمله انفرادي بازيكن پيش مي آيد ، بازيكن مدافع بايد سعي كند او را همراهي كرده ، در يك لحظه ي مناسب توپ را از او جدا كند . به عبارت ديگر توپ او را به بيرون بزند. اين عمل وقتي ممكن است كه بازيكن هدايت كننده (مهاجم) تماسي با توپ نداشته باشد . يا نظير آن موقعيتي كه بازيكن مهاجم توپ را در جا دريبل مي كند و براي يك لحظه كوتاه تماسي با توپ ندارد . موقعيت سومي كه در آن توپ را ميتوان به بيرون زد وقتي است كه بازيكن براي پرتاب كردن عمل دورخيز دست را انجام مي دهد . يعني در هنگام شروع پرتاب يا پاس دادن .

روش زدن توپ : براي زدن توپ در هنگام دريبل كردن ، بازيكن مدافع سمت مخالف دست پرتاب كننده را آزاد نگاه مي دارد تا در طرف دست پرتاب كننده بتواند مزاحمت ايجاد كند . در اينجا يك لحظه مناسب وقتي است كه بازيكن صاحب توپ مجبور است به خاطر مقررات و قدم برداشتن آن را دريبل كرده ، نمي تواند تغيير مسير دهد . بازيكن مدافع بايد سعي كند توپ را با دست داخلي خود از پهلو به بيرون بزند . اگر به بيرون زدن توپ در هنگام پرتاب انجام شد ، بايد دست داخلي را در هنگام دور خيز دادن در جلوي توپ قرار داد . حسن اين كار اين است كه با انجام اين عمل بازيكن مدافع تماس بدني با بازيكن مهاجم را حفظ كرده .

گروه هاي عضلاني درگير در هندبال

عضلات كمر : اين عضلات با همكاري عضلات پشت ، عضلات راست و مايل شكم عمل مي كنند . قدرت عضلات كمر شرط اصلي براي انجام پرتاب هايي است كه با خم كردن كمر انجام مي گيرد .

عضلات شانه : اين عضلات با همكاري عضلات سينه اي بزرگ و دلتوئيد عمل مي كند . به وسيله ي عمل اين عضلات است كه مخصوصا عمل دور خيز دادن دست ها و پرتاب كردن صورت مي گيرد .

عضلات آرنج : اين عضلات با همكاري عضلات راست كننده و خم كننده دست ها عمل مي كنند . آن ها از چرخش بيش از حد مفصل آرنج جلوگيري كرده و باعث گردش آرنج مي شوند .

عضلات مچ و دست : اين عضلات با همكاري عضلات ساعد ، به خصوص عضلات راست و خم كننده دست و عضلات راست و خم كننده انگشت ها عمل مي كنند . عملكرد عضلات مچ دست به خصوص در هنگام دريافت توپ و در هنگام پرتاب مچ دست ، بسيار مهم هستند .

عضلات تهيگاه : اين عضلات با همكاري عضلات بزرگ و متوسط باسن و نيز عضله كمر عمل مي كنند . آن ها عمل راست و كشيده كردن پارا به خصوص در هنگام تكيه دادن آن ونيز در هنگام پرش، مطلوب كرده . در هنگام پرتاب پرشي به پهلو تاثير مثبتي در عمل خم كردن كمر روي پاي تكيه گاه دارد .

عضلات ران : اين عضلات با همكاري عضلات باسن باعث مي شوند كه بتوانيم پاهارا كشيده به طرف جلو يا عقب تاب دهيم و يا آن ها را به طرف داخل يا خارج بچرخانيم .

عضلات ساق پا : كار گروهي عضلات دو قلو و خم كننده انگشتان پا باعث عملكرد صحيح در هنگام انجام حركات پرشي مي شوند

منابع

نام كتاب : .. آموزش هندبال براي دانش آموزان و نوجوانان

نويسنده : …………………………………………………… هورست كسلر

ترجمه : ………………………………………….. مجيد جلالي فراهاني

ناشر : ……………………… انتشارات اداره كل آموزش و پرورش

ماخذ : …………………………………………… از صفحه ۲۶ الي ۱۳۵

تهيه و تنظيم : ………………………………………. عباس حسينيان